Na kim ciąży obowiązek spłaty kredytu po rozwodzie?

09 lip Na kim ciąży obowiązek spłaty kredytu po rozwodzie?

W chwili wydania przez sąd orzeczenia o rozwodzie pojawia się problem, w jaki sposób rozwiązać kwestię odpowiedzialności byłych małżonków za zaciągnięty w czasie małżeństwa kredyt.

Wspólność, czy rozdzielność majątkowa?

Tytułem wstępu, trzeba wyróżnić sytuacje, gdy dłużnikiem jest tylko jeden z małżonków oraz gdy małżonkowie ponoszą wspólną odpowiedzialność za zaciągnięte zobowiązania. Decydujące znaczenie ma w tym względzie rodzaj panujących w małżeństwie stosunków majątkowych. Nieco upraszczając, Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje: wspólność majątkową – powstającą, co do zasady wraz z zawarciem małżeństwa – bądź rozdzielność majątkową – która może powstać w drodze umowy, jeszcze przed zawarciem małżeństwa lub w jego trakcie. W zależności od rodzaju panującego w małżeństwie ustroju majątkowego wyróżniamy dwie (majątki osobiste każdego z małżonków) lub trzy (dodatkowo majątek wspólny) masy majątkowe. Powyższe jest istotne z punktu widzenia zobowiązań kredytowych, ponieważ decyduje o tym, kto i w jakim zakresie będzie odpowiedzialny za dług.

Byli małżonkowie pozostają dłużnikami

W odniesieniu do zobowiązań zaciągniętych przez jednego tylko małżonka – przed zawarciem małżeństwa lub nawet w jego trakcie – po rozwodzie bank będzie mógł dochodzić swojej należności jedynie od strony umowy kredytu. Jednakże znacznie częściej zdarza się, że kredyt, np. na zakup mieszkania, zaciągają wspólnie mąż i żona, przy czym małżonkowie pozostają w ustroju wspólności ustawowej, a nieruchomości wchodzi w skład ich majątku wspólnego. W momencie orzeczenia rozwodu pomiędzy małżonkami przestaje istnieć ustrój wspólności majątkowej. Przedmioty objęty wspólnością małżeńską stają się zwykłą współwłasnością, której podziału można domagać się w Sądzie. Jednakże podział majątku obejmuje wyłącznie aktywa, nie ma natomiast wpływu na długi z okresu małżeństwa. Oznacza to, że nawet w przypadku, gdy mieszkanie, na które małżonkowie wspólnie zaciągnęli kredyt przypadło po podziale tylko jednemu z nich, to oboje nadal pozostają dłużnikami banku, który będzie mógł zaspokoić się z zarówno z majątku żony jak i męża.

Można porozumieć się z bankiem

Po podziale majątku wspólnego, małżonkowie mogą zawrzeć umowę, że jeden z nich przejmie całość zobowiązań wynikających z zaciągniętego kredytu, przez co ten drugi będzie zwolniony z obowiązku spłaty. Skuteczność takiej umowy jest jednak uzależniona od wyrażenia zgody przez bank udzielający kredytu. Jest to przesłanka konieczna, a jej brak spowoduje, że przejęcie kredytu nie będzie wywoływało względem banku żadnych skutków prawnych. Podejmując decyzję w przedmiocie wyrażenia stosownej zgody, bank będzie kierował się oceną sytuacji finansowej przejmującego małżonka pod kątem jego zdolności do samodzielnej spłaty kredytu.