Rozwód a alimenty na dzieci

09 lip Rozwód a alimenty na dzieci

Kwestia alimentacji dzieci należy do jednego z obligatoryjnych elementów wyroku rozwodowego wydawanego przez sąd rodzinny, przy czym nie wyłącza to możliwości porozumienia się rodziców, co do sposobu łożenia na utrzymanie dziecka.

Charakter alimentów

Alimenty są świadczeniem, z którego nie można się zrzec, dlatego każda umowa dotycząca zrzeczenia jest bezwzględnie nieważna i nie wywołuje skutków prawnych. Ponadto, mają one charakter ściśle osobisty, nie można ich przenieść na inną osobę. Jeśli chodzi o roszczenia dotyczące zaległych rat to przedawniają się one z upływem trzech lat. Dodatkowo zgodnie z 137 § 2 niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. W uzasadnionych wypadkach sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty.

Alimenty świadczeniem na dziecko

Z alimentacją związane jest zagadnienie, która rzadko jest brane pod uwagę przez rodzica sprawującego opiekę nad dzieckiem. Alimenty nie są świadczeniem na rzecz rodzica, a na rzecz uprawnionego dziecka. Co więcej, jeśli z małżeństwa pochodzi więcej dzieci, każde z osobna posiada prawo do świadczenia.

Czas trwania obowiązku alimentacyjnego

Obowiązek alimentacyjny powstaje wraz z narodzinami dziecka i trwa aż do osiągnięcia przez nie niezależności finansowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie się.

Co do zasady, obowiązek ten jest bezwzględny, co oznacza, że zobowiązany nie może się z niego zwolnić. W praktyce mamy do czynienia z dwoma wyjątkami. Pierwszy z nich dotyczy przypadku, kiedy dziecko uprawnione do alimentów posiada własny majątek, a dochody, które ten majątek przynosi pozwalają na zaspokojenie kosztów jego utrzymania i wychowania. Drugi wyjątek odnosi się wyłącznie dziecka pełnoletniego i znajduje zastosowanie jedynie wyjątkowo, w szczególnie usprawiedliwionych przypadkach. Mianowicie, rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem, np. w razie ciężkiej choroby zobowiązanego, uniemożliwiającej należyte spełnienie świadczenia, a także jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Obowiązek alimentacyjny wygasa najczęściej z chwilą zakończenia edukacji przez dziecko i uzyskania przez nie możliwości zarobkowych, jakkolwiek obowiązek ten może pozostać aktualny również, gdy dziecko wyraża chęć dalszej nauki i ma ku temu odpowiednie predyspozycje. Jeżeli obowiązek płacenia alimentów został stwierdzony wyrokiem sądu, to w celu zwolnienia z tego obowiązku rodzic musi uzyskać orzeczenie sądu stwierdzające jego wygaśnięcie. Często przyjmuje się, że obowiązek alimentacyjny gaśnie automatycznie wraz z zakończeniem przez dziecko edukacji. Jest to błędnie podejście, ponieważ zasadniczym warunkiem jest możliwość samodzielnego utrzymania się przez dziecko. Przy czym trzeba zaznaczyć, że dorywcze prace podjęte w trakcie pobierania świadczenia nie zwalniają zobowiązanego z obowiązku alimentacyjnego.

Wysokość alimentów

Wysokość alimentów jest uzależniona od dwóch czynników, są to: usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Nie oznacza to jednak, że raz zasądzona wysokość alimentów nie może ulec zmianie. Alimenty mogą być podwyższane wraz ze wzrostem potrzeb dziecka. Oczywistym jest, że potrzeby dziecka uczącego się w szkole podstawowej nie są takie same jak osoby studiującej. W razie zmiany stosunków, np. w przypadku uzyskania przez dziecko stałego zatrudnienia, można wystąpić do sądu z wnioskiem o zmianę wysokości lub zniesienie obowiązku alimentacyjnego.