Własność mieszkania należy wyłącznie do małżonka, któremu przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu

Własność mieszkania należy wyłącznie do małżonka, któremu przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu

Prawo odrębnej własności lokalu nabyte w czasie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej, wskutek przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu wchodzi w skład majątku osobistego tego z małżonków, do którego majątku osobistego wchodziło lokatorskie prawo do lokalu.

Własność mieszkania – majątek wspólny, czy odrębny?

Istniejące do niedawna w tym względzie wątpliwości wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 kwietnia 2015 r., III CZP 13/15. W sprawach o podział majątku wspólnego po rozwodzie niejednokrotnie pojawiało się bowiem pytanie: komu przysługuje własność mieszkania w sytuacji, gdy jeden z małżonków przed zawarciem małżeństwa posiadał spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, które następnie już w trakcie trwania małżeństwa zostało przekształcone w prawo odrębnej własności lokalu w oparciu o przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w brzmieniu sprzed nowelizacji z 2011 r.? Czy prawo własności takiego mieszkania wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków, czy też przysługuje wyłącznie małżonkowi, który przed zawarciem małżeństwa posiadał prawo do lokalu lokatorskiego?

Zasada surogacji

W cytowanej uchwale Sąd Najwyższy uzasadnił swoje stanowisko powołując się na tzw. zasadę surogacji, wyrażoną w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Zgodnie z tą zasadą, majątek osobisty każdego z małżonków obejmuje, co do zasady, także przedmioty, które zostały nabyte w zamian za inne (wcześniej posiadane) składniki majątku osobistego. W konsekwencji, nawet jeśli do przekształcenia prawa lokatorskiego w odrębną własność doszło w trakcie trwania małżeństwa, a z mieszkania korzystali oboje małżonkowie, to i tak po rozwodzie do mieszkania będzie uprawniony jedynie ten z małżonków, któremu wcześniej jako składnik majątku osobistego przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu.

19 komentarzy
  • Ewa Kopczyńska
    Posted at 21:18h, 11 sierpnia Odpowiedz

    Czy „Zasada surogacji” ma zastosowanie w sytuacji, gdy małżonek, mówiąc kolokwialnie, wżenił się w mieszkanie spółdzielcze żony i zmał. Synowie zmarłego uważają, że mieszkanie jest wdowy. Czy dobrze rozumują? Nie chcą dziedziczyć.

  • Adam
    Posted at 08:44h, 04 sierpnia Odpowiedz

    Dzień dobry.
    A jak wygląda podobna sytuacja ale w przypadku śmierci małżonka który przed zawarciem małżeństwa posiadał spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, które następnie już w trakcie trwania małżeństwa zostało przekształcone w spółdzielcze własnosciowe prawo do lokalu. Czy ten małżonek w testamencie dysponuje prawem do całego mieszkania czy tylko do jego połowy

  • Adam Kowalski
    Posted at 13:17h, 01 lipca Odpowiedz

    Mieszkanie spółdzielczo-lokatorskie wybudowane 20 lat temu. Tytuł prawny do lokalu był na mężczyznę , nabyty w trakcie związku małżeńskiego. Wkład wynosił 20 tys – rodzice mężczyzny dali pieniądze na wkład . Była małżonka nabyła prawa członkostwa w wyniku ustawy która mówiła, że współmałżonkowie nabywają praw automatycznie. Rozwód 3 lata temu bez orzekania o winie. Po paru miesiącach od rozwodu była żona wyprowadziła się W lokalu pozostał mężczyzna i dzieci. Od momentu wyprowadzki kobiety wszelkie koszty związane z utrzymaniem lokalu ponosi mężczyzna. W tym roku następuje przekształcenie mieszkań i możliwość wykupu. Pytania: czy po rozwodzie była żona traci prawo członkostwa i jednocześnie prawo do wykupu mieszkania?

  • Alicja Krukowska
    Posted at 22:28h, 31 maja Odpowiedz

    Ciocia przed ślubem miała mieszkanie lokatorskie(1976). Wykupiła je po ślubie w 1977r. Dokumenty wykupu i przekształcenia na własnościowe prawo do lokalu są tylko i wyłącznie na nią. Wuja zmarł w 2010r. Ciocia zmarła miesiąc temu. Ze spółdzielni otrzymaliśmy pismo że cioci przysługiwało własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Wuja nie jest wymieniony jako właściciel. Czy w tej sytuacji dzieci wuja z pierwszego małżeństwa mają prawo do dziedziczenia tego mieszkania. Zaznaczam że dzieci nie były przysposobione przez ciocię.

  • jadwiga t.
    Posted at 10:38h, 16 października Odpowiedz

    Dzień dobry, przed ślubem zakupiłam mieszkanie spółdzielcze lokatorskie. Po ślubie mieszkanie zostało przekształcone w spółdzielcze wlasnosciowe (Czyli właścicielem jest spółdzielnia i ja) Czy mieszkanie po rozwodzie będzie podlegało podziałowi pomiędzy mną, a moim mężem? Pozdrawiam

    • Kancelaria
      Posted at 15:22h, 10 listopada Odpowiedz

      Co do zasady prawo odrębnej własności lokalu nabyte w czasie trwania małżeńskiej wspólności ustawowej, wskutek przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu wchodzi w skład majątku osobistego tego z małżonków, do którego majątku osobistego wchodziło lokatorskie prawo do lokalu. W przypadku sądowego podziału majątku, rozliczeniu mogą podlegać nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty i odwrotnie.

  • Magda W
    Posted at 15:20h, 14 września Odpowiedz

    moja mama kilka lat po rozwodzie z ojcem wykupiła w spółdzielni mieszkanie lokatorskie. ojciec po rozwodzie się wymeldował, ale nie przeniósł na mamę prawa do swojego wkładu. mimo to spółdzielnia sprzedała z bonifikatą mieszkanie tylko jej, a ojciec nigdy nie zaskarżył tej decyzji, nie zarzucił bezskuteczności itp. czy w świetle prawa mama jest jedyną właścicielką mieszkania? ojciec od kilku lat nie żyje, nie ma możliwości, żeby kwestionował zakup mieszkania przez mamę

    • Kancelaria
      Posted at 14:42h, 30 września Odpowiedz

      Niestety, w powyżej zadanym pytaniu jest podanych za mało informacji, aby móc udzielić Pani odpowiedzi na to pytanie. W celu rzetelnej i indywidualnej analizy sprawy zapraszamy do naszej Kancelarii.

  • Agnieszka K.
    Posted at 19:14h, 28 czerwca Odpowiedz

    Witam serdecznie. Moje pytanie: Nabyłam mieszkanie spółdzielcze lokatorskie w czasie trwania małżeństwa. Na 1/2 wkładu otrzymałam darowiznę podpisaną u notariusza od mamy. Po 12 latach po rozwodzenie, były mąż rząda spłaty mieszkania w wartości rynkowej. Mieszkanie nie zostało jeszcze wykupione.

    • Kancelaria
      Posted at 16:21h, 29 czerwca Odpowiedz

      Co do zasady w sytuacji, gdy jeden z małżonków pozostaje po rozwodzie dalej w spółdzielczym lokatorskim mieszkaniu i jemu przysługuje to prawo, to małżonek ten w przypadku podziału majątku wspólnego powinien spłacić drugiego małżonka w połowie kwoty ustalonej przez biegłego jako wartość prawa (przybliżonej wartości rynkowej mieszkania). W opisanym stanie faktycznym prawdopodobnie możliwe będzie zmniejszenie wartości prawa do podziału o udział darowizny we wkładzie. Jednakże, rozstrzygnięcie każdej sprawy odbywa się w sposób indywidualny, na które wpływ ma wiele czynników, nie jest możliwe udzielenie wiążącej porady prawnej bez dokładnego zapoznanie się ze stanem faktycznym. Wobec tego zapraszamy do Kancelarii, w celu indywidualnego rozpatrzenia sprawy w oparciu o stan faktyczny oraz przedstawione dokumenty.

  • Tomasz
    Posted at 08:15h, 12 listopada Odpowiedz

    Mam pytanie.Byla żona nabyła spółdzielcze prawo lokatorskie w trakcie naszego małżeństwa.rok 2006.(mieszkanie lokatorskie przepisała jej mama).Tylko ona była w tej umowie.Pozniej wykupilismy to mieszkanie za około 1000 zł.Ale w akcie notarialnym jest tylko ona i jest oswiadczenie.,że pokrycie wkładu mieszkaniowego nastąpiło z jej majątku osobistego.Czy to mieszkanie należy do majątku wspolnego? Dziękuję za odpowiedź

  • Lucyna
    Posted at 17:33h, 03 listopada Odpowiedz

    Witam, proszę o rozwianie moich wątpliwości w kwestii podziału majątku. Spółdzielcze prawo lokatorskie pół roku przed ślubem zostało zapisane na byłego męża. W trakcie małżeństwa wykupione /przekształcone w odrębną własność ze środków majątku wspólnego. Po 13 latach malzenstwa, obecnie od roku mieszkam w nim sama z dwójką dzieci, wtedy jeszcze mąż wyprowadził się. Jak wygląda sprawa mieszkania po rozwodzie przy podziale majątku?

    • Kancelaria
      Posted at 13:55h, 09 listopada Odpowiedz

      Z okoliczności, jakie Pani opisała wynika, iż spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przysługiwało mężowi przed zawarciem przez Państwa związku małżeńskiego. W trakcie małżeństwa mieszkanie zostało wykupione za wspólne środki zgromadzone przez Panią i męża wobec tego przyjmując, iż przyjęliście Państwo jako ustrój majątkowy system wspólności dorobkowej małżonków, wchodzi ono w skład majątku wspólnego. Powyższe oznacza, że składnik majątku wspólnego, jakim jest to mieszkanie będzie podlegać po rozwodzie podziałowi. Sąd dokonując podziału majątku dorobkowego podda ocenie wniosek stron, w jaki chciałyby by podział nastąpił. Musi się Pani liczyć z tym, iż mąż może wnioskować o to by mieszkanie zostało przyznane jemu. Zgodnie ze stanowiskiem doktryny, z treści art. 43 § 1 k.r.o. wynika zasada równości udziałów we wspólnym majątku. Małżonek w przypadku przyznania mu prawa do mieszkania zostanie zobowiązany do spłacenia Pani. Może on jednak żądać zgodnie z treścią art. 45 § 1 i § 2 k.r.o. zwrotu wartości jego nakładu z majątku osobistego na majątek wspólny, który stanowi wartość wkładu mieszkaniowego. Oczywiście Pani również ma prawo wnioskować, aby sąd przyznał prawo do mieszkania. Jeżeli sąd uwzględni to żądanie to będzie Pani mogła spłacić swojego męża.

  • małgorzata
    Posted at 00:03h, 24 kwietnia Odpowiedz

    czy jeśli lokatorskie prawo do mieszkania przysługiwało mojej mamie przed ślubem a w trakcie małżeństwa wykupili je od skarbu państwa razem(są oboje w akcie notarialnym)to mieszkanie będzie przy rozwodzie majątkiem osobistym mamy?

    • Kancelaria
      Posted at 11:26h, 09 lipca Odpowiedz

      Nawet jeżeli spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przysługiwało jedynie Pani mamie, a zostało wykupione już przez mamę oraz jej męża po ślubie, to weszło w skład ich majątku wspólnego i, w razie rozwodu, będzie podlegać podziałowi.

Zostaw komentarz - wysyłając komentarz zgadzasz się na przetwarzanie swoich danych osobowych - ZOBACZ WIĘCEJ