Wdowa nie zawsze dostanie emeryturę po mężu

Wdowa nie zawsze dostanie emeryturę po mężu

Świadczenie, które potocznie nazywa się emeryturą po małżonku lub innym członku rodziny, to renta rodzinna. Przysługuje ona wdowie lub wdowcowi, rodzicom zmarłego, jego dzieciom i wnukom, a także rodzeństwu, jednak w odniesieniu do pewnych kategorii uprawnionych Ustawodawca zdecydował się sformułować nieco surowsze warunki.

Wdowa i wdowiec

Wdowa oraz wdowiec po zmarłym może otrzymywać rentę rodzinną wtedy, kiedy zmarły w chwili śmierci pobierał emeryturę, rentę, zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne czy nauczycielskie świadczenie kompensacyjne lub do wyżej wymienionych był uprawniony. Jednak nie jest to warunek jedyny – wdowa lub wdowiec musi także: albo ukończyć przed śmiercią małżonka 50. rok życia, albo być niezdolnym do pracy lub wychowywać przynajmniej jedno z dzieci, wnuków czy rodzeństwa, które jest uprawnione do pobierania renty rodzinnej. Mówiąc o dzieciach, mamy na myśli dziecko, które nie ukończyło 16. roku życia, jeśli się nie uczy (jeśli kontynuuje naukę – 18. roku życia), jest całkowicie niezdolne do pracy lub całkowicie niezdolne do pracy i samodzielnej egzystencji.

Rentę rodzinną uzyskać mogą także tacy wdowiec lub wdowa, którzy utracili zdolność do pracy lub ukończyli 50 lat, ale tylko wtedy, kiedy stało się to nie później niż w ciągu 5 lat od śmierci małżonka uprawnionego lub pobierającego świadczenie.

Warunek naczelny – wspólność małżeńska

Podstawowym warunkiem tego, by wdowa lub wdowiec otrzymali świadczenie po zmarłym jest jednak to, by pozostawali oni przed śmiercią jednego z małżonków we wspólności małżeńskiej. Należy tutaj nadmienić, że do istnienia owej wspólności nie wystarczy, by małżonkowie nie ustanowili rozdzielności majątkowej – zgodnie z orzecznictwem sądów, wspólność ta charakteryzować się ma wspólnym zamieszkiwaniem, prowadzeniem wspólnie gospodarstwa domowego, wspólnym pożyciem, wiernością i współdziałaniem dla robra rodziny i w zaspokojeniu jej potrzeb. Wystarczy więc, że małżonkowie nie mieszkali razem, a organ rentowy już może potraktować to jako podstawę do stwierdzenia, że tejże wspólności małżeńskiej nie było. Fakt ten trzeba jednak udowodnić, i ciężar dowodu spoczywa właśnie na organie rentowym.

Domniemywa się, że w przypadku rozwodu lub separacji małżonków, wspólność ta funkcjonować przestała, jednak i to domniemanie można obalić. Jeśli bowiem małżonkowie byli rozwiedzeni lub pozostawali w stanie separacji, ale jedno z nich otrzymywało lub było uprawnione do alimentów na podstawie ugody, wyroku sądowego lub samego porozumienia małżonków (przez porozumienie małżonków rozumiemy sytuację, kiedy nie jest to stwierdzone wyrokiem ani ugodą, a mimo to rozwiedzeni lub będący w separacji małżonkowie dobrowolnie dostarczają sobie środków utrzymania), to wtedy, mimo braku wspólności, uprawnienie do pobierania renty rodzinnej nie przestaje istnieć.

193 komentarze
  • Bożena
    Posted at 14:07h, 31 lipca Odpowiedz

    Dzień dobry -mama pobierała swoją emeryturę ale po śmierci męża przeszła na jego bo wychodziło więcej obecnie zus obniżył mamie tą emeryturę do 74% uzasadniając że nieżyjący mąż przepracował jedynie 31 lat [był milicjantem ] choć mama posiada dokumenty że przepracował 32 a potem pracował jeszcze na emeryturze Czy ZUS może po 2 latach obniżyć emeryturę jak to właśnie zrobił a jeśli tak to czy mamię przysługuje jeszcze możliwość powrotu do własnej emerytury ? [być może byłaby wyższa bo mama znacznie dłużej pracowała ] Czy w tym wypadku mama może wystąpić do ZUS aby składki jej męża przeszły na nią choć częściowo ? Mama dostawała po mężu 1600 teraz obniżyli jej do 1400 .Mąż mamy pracował jeszcze do 74 lat ale tego ZUS nie policzył bo był już wtedy na emeryturze .Proszę o wysłanie odpowiedzi na moją pocztę jeśli to możliwe -mama ma kilka dni na odwołanie .

    • Kancelaria
      Posted at 13:18h, 09 lipca Odpowiedz

      Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w przypadku bycia osobą uprawnioną do kilku świadczeń przewidzianych w ustawie (czyli jak w przypadku matki, której przysługuje zarówno jej emerytura, jak i renta rodzinna po zmarłym mężu) wypłacane jest tylko jedno – wyższe lub wybrane przez tę osobę. W takim przypadku mama może odwołać się do ZUSu, aby została jej świadczona ponownie należna emerytura, rezygnując tym samym z renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
      ZUS ma prawo nie uwzględnić okresu przepracowanego po otrzymaniu przez męża matki emerytury, ponieważ prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego; za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową.
      Co do kwestii obniżenia wartości renty rodzinnej zachodzą nieścisłości. Otóż, w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości 20,4 % kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. – dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba. Radzę skierować pismo do ZUSu z wnioskiem o ponowne wyliczenie należnej renty i przedstawienie uzasadnienia zawierającego ściśle wyłożone podstawy prawne zezwalające na taką zmianę wartości, wraz z przeliczeniami potwierdzającymi słuszność tej kwoty.
      Proszę w piśmie do ZUSu powołać się również na, jak wskazano w pytaniu, przepracowany okres męża matki nieuwzględniony przez ZUS (dodatkowy 1 rok). Jeżeli uprawniony zgłosi wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia przez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów składkowych lub nieskładkowych, kwotę przysługującego świadczenia zwiększa się doliczając do kwoty renty rodzinnej część wzrostu, ustaloną przy zastosowaniu odpowiedniego wskaźnika procentowego.

  • Małgorzata
    Posted at 17:07h, 06 lipca Odpowiedz

    Mam 53 lata i płacę składki do KRUS. Mąż jest na emeryturze górniczej. Gdyby mąż zmarł zanim osiągnę wiek emerytalny,czy mogłabym zrezygnować ze swojego ubezpieczenia i przyjąć emeryturę męża ?

    • Kancelaria
      Posted at 13:17h, 09 lipca Odpowiedz

      Sytuację wyjaśnia Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Art. 70 ustawy przedstawia przesłanki uzyskania renty rodzinnej przez wdowę – jeśli w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy. Dalej czytamy (art. 73 ustawy), iż wysokość renty będzie wynosić dla Pani 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu mężowi.

      Jednak, aby pobierać rentę rodzinną po mężu, będzie Pani musiała zrezygnować ze swojego świadczenia.

      Kiedy dochodzi do zbiegu uprawnienia do renty rodzinnej po zmarłym członku rodziny ubezpieczonym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz prawa do emerytury pracowniczej, uprawniony traci prawo do renty rodzinnej chyba, że jeszcze przed złożeniem wniosku o emeryturę pracownica złoży oświadczenie, iż wybiera rentę rodzinną.

      Oświadczenie o wyborze świadczenia jest ostateczne i nie przysługuje od niego prawo odstąpienia. Kasa wzywa uprawnionego do renty rodzinnej z ubezpieczenia, w terminie co najmniej 3 miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego, do złożenia oświadczenia.

      Ostatnim bezwzględnym warunkiem jest pozostawanie przez Państwo we wspólności małżeńskiej przed śmiercią męża. Wspólność ta oznacza zaś wspólne zamieszkiwanie, prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego, wspólne pożycie, wierność i współdziałanie dla dobra rodziny

  • Barbara
    Posted at 15:06h, 23 czerwca Odpowiedz

    Mój mąż zmarł w wieku 57 lat , przepracował ponad 30 lat . Ja w tej chwili mam 58 lat i nie mam przepracowanych nawet 10 lat .Czy osiągając wiek emerytalny będę mogła przejść na emeryturę po mężu ?

    • Kancelaria
      Posted at 13:17h, 09 lipca Odpowiedz

      Jeśli chodzi o uzyskanie renty rodzinnej po mężu, niestety, w przedstawionej przez Panią sytuacji taka możliwość nie istnieje, gdyż mąż, nie osiągnąwszy wieku emerytalnego, nie uzyskał uprawnienia do pobierania świadczenia emerytalnego. Nie oznacza to jednak, ze w żaden sposób nie może Pani skorzystać ze składek gromadzonych przez męża w systemie ubezpieczeń społecznych.

      Możliwości, jakimi Pani dysponuje zależą od tego, czy Pani zmarły mąż był ubezpieczony tylko w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, czy także i w Otwartym Funduszu Emerytalnym. Jeżeli jego składki odkładane były zarówno w ZUS, jak i w OFE, wtedy część składki z OFE była również gromadzona na specjalnym subkoncie. Zarówno środki zgromadzone w OFE, jak i na subkoncie w ZUS, podlegają dziedziczeniu na zasadach opisanych poniżej.

      Jeśli mąż był ubezpieczony zarówno w ZUS, jak i w OFE, a Pani została wskazana w umowie z OFE jako uposażona, wtedy może Pani zgłosić się po połowę łącznej sumy składek zgromadzonych przez męża w OFE i na subkoncie w ZUS. Druga połowa zostanie przekazana na Pani rachunek w OFE lub subkonto w ZUS po zawiadomieniu funduszu o śmierci małżonka (jeżeli w chwili śmierci męża pozostawali państwo w małżeńskiej wspólności majątkowej).

      Po odbiór pozostawionych przez zmarłego środków można się zgłosić w każdym momencie, trzeba jednak jednocześnie poinformować fundusz o śmierci ubezpieczonego przedstawić dowód na to, że ubezpieczony rzeczywiście nie żyje. W tym wypadku wystarczy skrócony odpis aktu zgonu męża, przekazany funduszowi pocztą lub drogą elektroniczną.

  • Małgorzata
    Posted at 16:06h, 16 czerwca Odpowiedz

    Proszę odpowiedzieć dlaczego wdowy pobierają rentę z KRUS i po zmarłym mężu i jednocześnie swoją emeryturę z ZUS-u.

    • Kancelaria
      Posted at 13:17h, 09 lipca Odpowiedz

      Taka sytuacja nie powinna występować w praktyce. Kiedy dochodzi do zbiegu uprawnienia do renty rodzinnej po zmarłym członku rodziny ubezpieczonym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz prawa do emerytury pracowniczej, uprawniony traci prawo do renty rodzinnej chyba, że jeszcze przed złożeniem wniosku o emeryturę pracownicza złoży oświadczenie, iż wybiera rentę rodzinną – wtedy.

      Każdy uprawniony do renty rodzinnej jest wzywany przez KRUS, w terminie co najmniej 3 miesięcy przed osiągnięciem wieku emerytalnego, do złożenia oświadczenia o tym, które świadczenie wybiera.

  • Ryszard
    Posted at 14:06h, 16 czerwca Odpowiedz

    Jestem po rozwodzie z mojej winy. Obecnie przebywam na emeryturze oraz mam partnerkę w wieku 52 lat. Mam pytanie – jeżeli z obecną partnerką wezmę ślub i w trakcie trwania związku odejdę z tego świata czy była żona mając korzystny wyrok będzie miała prawo do części emerytury z tytułu wyroku ? Jeśli tak to w jakiej ? bo wdowa po mnie dostanie 75% emerytury. Z poważaniem Rysiek

    • Kancelaria
      Posted at 13:17h, 09 lipca Odpowiedz

      Gdyby zawarł Pan związek małżeński z obecną partnerką i zmarł w czasie jego trwania, uprawnionymi do renty rodzinnej byłyby obie żony – zarówno była (w tym przypadku warunkiem uprawnienia jest posiadanie ustalonego wyrokiem lub ugodą sądową prawa do alimentów od byłego małżonka), jak i obecna. Jako dwie uprawnione osoby otrzymywałyby rentę w wysokości 90 % świadczenia przysługującemu Panu. Kwota ta przypadłaby obu Paniom w częściach równych, zatem każda otrzymałaby po połowie.

  • malgorzata
    Posted at 16:06h, 03 czerwca Odpowiedz

    Witam mam 41lat a moj maz 69 lat jestem na utrzymaniu meza ma emeryture wojskowa jak maz odejdzie pierwszy czy dostane emeryture po mezu jestesmy trzy lata po slubie

    • Kancelaria
      Posted at 13:17h, 09 lipca Odpowiedz

      Kwestie związane z rentą rodzinną, potocznie zwanej emeryturą po zmarłym małżonku, regulują przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

      Zgodnie z przepisami tej ustawy, wdowa uzyskuje uprawnienie do pobierania renty rodzinnej, jeżeli spełni przynajmniej jedną z niżej wskazanych przesłanek:
      1. w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy (i niezdolność ta została stwierdzona przez lekarza lub komisję lekarską ZUS) albo
      2. wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyło 16 a jeżeli kształci się w szkole – 18 roku życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej albo
      3. osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania wyżej wymienionych osób.

      Będzie miała Pani prawo do renty rodzinnej po mężu w wysokości 85% emerytury, która przysługiwałaby zmarłemu mężowi, jeżeli zostanie spełniona jedna z ww. przesłanek, pod warunkiem jednak, że przed śmiercią męża będą Państwo pozostawać we wspólności małżeńskiej. Wspólność ta oznacza zaś wspólne zamieszkiwanie, prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego, wspólne pożycie, wierność i współdziałanie dla dobra rodziny.

  • barbara
    Posted at 13:05h, 04 maja Odpowiedz

    jestem w separacji czy nalezy mi sie renta rodzinna po zmarlym mezu

    • Kancelaria
      Posted at 13:17h, 09 lipca Odpowiedz

      Szanowna Pani,

      zgodnie z regulacją ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wdowa uzyskuje uprawnienie do pobierania renty rodzinnej po zmarłym mężu, jeżeli:
      1. w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy (i niezdolność ta została stwierdzona przez lekarza lub komisję lekarską ZUS) albo
      2. wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyło 16 a jeżeli kształci się w szkole – 18 roku życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej albo
      3. osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wyżej wymienionych.

      Jeżeli separacja została orzeczona prawomocnym wyrokiem lub postanowieniem sądu i mąż zmarł w czasie jej trwania, to oznacza, że w chwili śmierci męża nie pozostawali Państwo we wspólności małżeńskiej. W takim przypadku, aby otrzymać rentę rodzinną po mężu, oprócz wyżej opisanych przesłanek, będzie Pani musiała spełnić jeszcze dodatkowy warunek, jakim jest posiadanie w dniu śmierci męża ustalonego wyrokiem lub ugodą sądową prawa do alimentów z jego strony. Przy składaniu wniosku o rentę rodzinną, trzeba będzie taki wyrok lub ugodę do niego dołączyć.

  • teresa
    Posted at 18:05h, 02 maja Odpowiedz

    Wyszłam za mąż za starszego pana,ja mam 64 lata czy jak maż odejdzie pierwszy,to czy ja dostanę po nim emeryturę? Sama nie pobieram emerytury jako,że nie pracowałam zawodowo…Dziękuje za odpowiedz

    • Kancelaria
      Posted at 13:16h, 09 lipca Odpowiedz

      Szanowna Pani,

      kwestię pobierania renty rodzinnej, potocznie zwanej emeryturą po mężu lub żonie, po śmierci małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z regulacją tejże ustawy, wdowa uzyskuje uprawnienie do pobierania renty rodzinnej, jeżeli:
      1. w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy (i niezdolność ta została stwierdzona przez lekarza lub komisję lekarską ZUS) albo
      2. wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie ukończyło 16 a jeżeli kształci się w szkole – 18 roku życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej albo
      3. osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wyżej wymienionych.

      Jako, że spełnia Pani przesłankę wieku określoną w punkcie pierwszym, po śmierci męża będzie Pani mogła pobierać rentę rodzinną. Warto jednak pamiętać, że świadczenie, które Pani otrzyma nie będzie dorównywało wysokością emeryturze pobieranej przez męża, bowiem jeśli jest Pani jedyną osobą uprawnioną do renty rodzinnej, będzie przysługiwać Pani świadczenie w wysokości 85 % kwoty świadczenia emerytalnego należnego mężowi.

  • Ania
    Posted at 13:04h, 13 stycznia Odpowiedz

    Mam 51 lat, maz mial emeryture wojskowa w chwili , gdy zmarl w 2005 r. Dzisiaj pani w wojskowym biurze emerytalnym poinformowala mnie, ze nic mi sie po mezu nie nalezy i nigdy nic nie bedzie mi sie nalezalo, bo smierc męza byla 12 lat temu, czyli nie w ciagu osyatnich 5 lat i emerytury po nim tez nie dostane, bo takowa kazdy wypracowuje sobie sam. Czy to wszystko jest mozliwe? Maz byl jedynym zywicielem, ja matka i gospodynia domowa, mam przepracowane jakies lata, ale to za malo , zeby dostac godna emeryture i nigdy juz nie osiagne odpowiedniego kapitalu. Jak to jest mozliwe, ze nie dostane po nim emerytury?

    • Kancelaria
      Posted at 13:18h, 09 lipca Odpowiedz

      Niestety, to prawda. Wdowa lub wdowiec ma prawo do renty rodzinnej (potocznie zwanej emerytura po mężu/żonie) głównie wtedy, kiedy w chwili śmierci małżonka ukończyli 50. rok życia lub byli całkowicie niezdolni do pracy lub jeżeli te warunki ziściły się przed upływem 5 lat od tejże śmierci.

      W opisie stanu faktycznego nie wspomniała Pani jednak o dzieciach, a ta informacja może być istotna, albowiem wdowa lub wdowiec będą także uprawnieni do renty rodzinnej, jeżeli wychowują co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku, które nie ukończyło 16 lat, a gdy kształci się w szkole – 18 lat, lub sprawują pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy i do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej. Prawo do renty rodzinnej będą mieć zatem także wdowiec lub wdowa, którzy wychowują wyżej wskazane dzieci, wnuki lub rodzeństwo lub wystąpią o rentę nie później niż 5 lat od zaprzestania ich wychowywania.

  • Irena
    Posted at 12:09h, 30 września Odpowiedz

    Miesiąc temu zmarł mój mąż. Otrzymywał wysoką emeryturę górniczą. Czy ja ją dziedziczę po mężu? Czy mogę zrezygnować z mojej emerytury i przyjąć emeryturę po mężu?

    • Kancelaria
      Posted at 13:16h, 09 lipca Odpowiedz

      Jako wdowie przysługuje Pani renta rodzinna w wysokości 85% emerytury, która przysługiwałaby zmarłemu mężowi. W przypadku zbiegu prawa do własnej emerytury i renty po zmarłym mężu trzeba wybrać tylko jedną z nich.

      Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury przysługuje renta rodzinna. Uprawniona do renty jest między innymi wdowa, która w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat. Małżonka rozwiedziona lub wdowa, która do dnia śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli (oprócz spełnienia pozostałych warunków) miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową. W stosownym wniosku o rentę rodzinną należy wówczas złożyć oświadczenie z dołączeniem wyroku lub ugody sądowej.

      Wysokość renty rodzinnej wdowy wyniesie 85% emerytury, która przysługiwałaby zmarłemu mężowi. Jednakże jeśli wdowie przysługuje prawo do emerytury, nie może pobierać dwóch świadczeń, lecz musi wybrać pomiędzy własną emeryturą a rentą po zmarłym mężu. W przypadku, gdy wdowa nie dokona wyboru, decyzję podejmie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który przyzna jej świadczenie wyższe.

1 2 3 11

Zostaw komentarz - wysyłając komentarz zgadzasz się na przetwarzanie swoich danych osobowych - ZOBACZ WIĘCEJ